Vào ngày 17/9/2020 tại Diễn đàn Công nghệ và Năng lượng Việt Nam, ông Trần Anh Tuấn – Chuyên gia cao cấp của Hội đồng Năng lượng thế giới tại Việt Nam cho biết: “Các nhà khoa học hàng đầu trên thế giới trong lĩnh vực năng lượng thuộc Hội đồng năng lượng thế giới WEC đã tiến hành khảo sát 100 quốc gia trên thế giới, theo đó 50% số người được hỏi đã chọn NƯỚC sẽ là nguồn tài nguyên khan hiếm nhất vào năm 2040, tiếp sau đó sẽ là dầu mỏ, các nguồn năng lượng từ nguyên liệu hóa thạch (than, khí đốt..) và khí tự nhiên cũng sẽ bị cạn kiệt”.
Hiện nay Việt Nam đã và đang sử dụng công nghệ sản xuất năng lượng truyền thống (sản xuất điện từ than, dầu, khai thác khí, dầu thô, thủy điện…) có thể gây ô nhiễm môi trường nặng, cạn kiệt nguồn tài nguyên nước, gây ra tràn dầu, lũ lụt ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, an ninh lương thực và sinh mạng của người dân…
Chính vì vậy, chính phủ đang triển khai các hoạt động đầu tư, cải tiến, đổi mới công nghệ năng lượng phù hợp với xu thế phát triển tất yếu của thế giới, tập trung vào các dạng năng lượng tái tạo như: gió, mặt trời, hydrogen.., đây là những nguồn năng lượng sạch, giá rẻ, ổn định, góp phần chống biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường sống cũng như phát triển kinh tế và an ninh năng lượng bền vững .
Như chúng ta đã biết, ánh sáng mặt trời là nguồn năng lượng vô tận và là năng lượng chủ yếu đối với mọi hoạt động sinh hoạt của con người. Việc sử dụng năng lượng mặt trời phục vụ cho đời sống và sản xuất để tiết kiệm điện năng, đồng thời giảm thiểu tác động đến môi trường đã dần trở thành xu hướng tại Việt Nam, đặc biệt là trong lĩnh vực chiếu sáng công cộng.
Các dòng sản phẩm của công ty Phú Hiển Lighting (Ảnh: Tất Đạt)
Đèn năng lượng mặt trời là dòng đèn sử dụng 100% năng lượng từ mặt trời, hoàn toàn miễn phí, tự động chiếu sáng ban đêm và tự ngắt vào ban ngày. Nguyên lý hoạt động của đèn năng lượng mặt trời khá đơn giản:
- Ban ngày: Đèn sẽ tự động ngắt, tấm pin năng lượng mặt trời sẽ hấp thụ ánh nắng và tích tụ nạp vào pin lithium, khi lưu trữ đủ năng lượng sẽ tự động ngắt (Thời gian nạp khoảng 6 tiếng).
- Ban đêm: Đèn sẽ tự động chiếu sáng nhờ năng lượng mặt trời đã được sạc từ trước đó (thời gian chiếu sáng > 12 tiếng)
Đèn năng lượng mặt trời gần đây đang rất được ưa chuộng và được lắp đặt ở khá nhiều công trình công cộng bởi nó có rất nhiều ưu điểm như:
- Tiết kiệm điện năng, giảm thiểu chi phí: Ưu điểm nổi bật của dòng đèn năng lượng mặt trời đó là hoàn toàn không tiêu tốn chi phí năng lượng hằng tháng như đèn điện. Nhờ sử dụng nguồn năng lượng miễn phí từ thiên nhiên, chúng ta có thể thoải mái sử dụng, thắp sáng cả đêm mà không lo hóa đơn tiền điện tăng cao. Đặc biệt là tại các công trình công cộng như cầu, đường giao thông, bảng quảng cáo ngoài trời… thì việc sử dụng đèn năng lượng mặt trời sẽ tiết kiệm rất nhiều chi phí cho ngân sách của địa phương hoặc của đơn vị vận hành. Bên cạnh đó, đèn sử dụng năng lượng mặt trời có tuổi thọ cao gấp nhiều lần so với bóng đèn điện thông thường, tuổi thọ thắp sáng trung bình thường từ 50.000 giờ – 80.000 giờ (tức trên 10 năm), giảm thiểu chi phí sửa chữa, bảo dưỡng đèn.
- Dễ dàng lắp đặt và sử dụng: Đèn chiếu sáng năng lượng mặt trời không sử dụng nguồn điện, chính vì vậy, khi thi công lắp đặt sẽ bỏ được công đoạn đi dây điện, nguồn điện, vừa tốn thời gian, chi phí lại ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị.
- Thích nghi với nhiều điều kiện môi trường: Các dòng đèn năng lượng mặt trời đều đạt tiêu chuẩn cao về bảo vệ sự xâm nhập của bụi và nước từ IP65 đến IP67, nên có thể dễ dàng thích nghi với mọi điều kiện thời tiết khác nhau.
- Cảm biến chuyển động và chiếu sáng: Một số loại đèn năng lượng mặt trời sở hữu chức năng cảm biến hồng ngoại thông minh, có khả năng phát hiện chuyển động và tự động chiếu sáng khi có người đi qua, tự động chiếu sáng vào ban đêm và tắt khi bình minh.
- Thiết kế mạch sạc tích hợp: Các dòng đèn NLMT mới nhất hiện nay đã tích hợp mạch sạc pin lithium vào chung với bo mạch gắn chip LED nhằm giảm chi phí sản xuất, thu gọn kích thước sản phẩm và tăng tuổi thọ hoạt động so với mạch sạc rời như trước đây.
Hiện nay, trên thế giới và tại Việt Nam, có nhiều hãng sản xuất đèn chiếu sáng NLMT với các kiểu dáng, công năng, chất lượng, giá thành khác nhau. Làm thế nào để chọn được sản phẩm chất lượng với chi phí hợp lý là vấn đề được nhiều người quan tâm. Thực trạng hiện nay, có một số tuyến đường được trang bị đèn NLMT nhưng do lựa chọn sản phẩm kém chất lượng nên gây ra một số hiện tượng như sau:- Đèn ban đầu khi mới lắp đặt rất sáng nhưng sau một thời gian ngắn quang thông suy giảm rất nhanh, không đáp ứng đủ độ sáng cho khu vực lắp đặt. Nguyên nhân là do đèn sử dụng chip LED kém chất lượng, tuổi thọ thấp, độ giảm quang nhanh.
- Thời gian chiếu sáng ngắn, không duy trì ánh sáng đến hết đêm. Lý do là bởi vì tấm thu năng lượng (tấm solar) thiết kế công suất quá nhỏ nên ban ngày không nạp đủ lượng điện cần thiết cho acquy hoặc pin lưu trữ dẫn đến ban đêm chỉ đủ cung cấp cho đèn sáng được một thời gian ngắn Ngoài ra, còn 1 nguyên nhân khác là do sử dụng pin lưu trữ loại tái chế nên kém chất lượng, không đảm bảo độ nạp xả chuẩn cho đèn.
- Đèn nhanh hư hỏng, tấm thu năng lượng bị gãy đổ, cần đèn bị cong…Những sự cố này liên quan đến thiết kế cơ khí của trụ đèn, các kết cấu liên quan đến độ chịu lực của giá đỡ tấm pin và cần đèn.
Các sản phẩm kém chất lượng trên vừa gây lãng phí thời gian, tiền bạc, vừa gây mất niềm tin của người tiêu dùng vào dòng đèn chiếu sáng NLMT. Vậy một bộ đèn NLMT chất lượng tốt hiện nay thường có các đặc điểm gì?
- Sử dụng tấm thu năng lượng loại Monocrystalline (đơn tinh thể) có hiệu suất chuyển đổi 23% lớn hơn so với loại Polycrystalline (đa tinh thể) trước đây chỉ có hiệu suất khoảng 18-19%. Do hiệu suất chuyển đổi cao nên với cùng một công suất thiết kế, tấm năng lượng Mono có kích thước nhỏ hơn.
- Sử dụng chip LED của các hãng nổi tiếng như Cree, BridgeLux, Nichia… cho hiệu suất phát quang cao, nhiệt độ màu chuẩn và tuổi thọ lên đến 100.000 giờ.
- Pin lưu trữ là loại Pin Lithiumsắt phốt phát (tên hóa học Lithium iron phosphate – LiFePO4), còn gọi là pin LFP, đây là loại pin có thể sạc lại thuộc dòng pin Lithium, trong đó lõi pin sử dụng vật liệu LiFePO4. Pin Lithium sắt phốt phát có mật độ năng lượng rất cao, thời gian hoạt động lâu, tuổi thọ rất dài, an toàn do khó bị đốt cháy, và đặc biệt là thân thiện môi trường.
- Thiết kế LENs truyền sáng bằng các loại vật liệu nhựa chịu nhiệt, độ truyền sáng cao, chống lão hóa.
- Các tiêu chuẩn chống nước > IP66, chịu va đập > IK08, nhằm bảo vệ tốt nhất cho các linh kiện bên trong bộ đèn, tăng tuổi thọ hoạt động.
Chiếu sáng công cộng đóng một vai trò quan trọng trong việc xây dựng một đô thị thông minh. Do đó, việc nghiên cứu, thử nghiệm và đề xuất các giải pháp, thiết bị chiếu sáng phù hợp theo các tiêu chí: vận hành tự động, tiết kiệm năng lượng, tuổi thọ và độ an toàn cao…v.v, là nhiệm vụ cần thiết cho các cơ quan chuyên môn cũng như các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chiếu sáng như Phú Hiển Lighting.
